Công trình vi phạm sẽ bị ngừng cấp điện, nước

Chiều 22-5, Quốc hội đã nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (VPHC). Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho hay dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung nội dung của 61/142 điều, sửa kỹ thuật 9/142 điều, bổ sung mới ba điều và bãi bỏ nội dung liên quan đến năm điều của Luật Xử lý VPHC.

Đáng chú ý, cơ quan soạn thảo đề xuất tăng mức phạt tối đa trong một số lĩnh vực như giao thông đường bộ, thủy lợi, kinh doanh bất động sản…

Cưỡng chế hay biện pháp ngăn chặn?

Theo tờ trình, Chính phủ đề nghị bổ sung quy định “ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức vi phạm trong xây dựng công trình, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ”.

Bộ trưởng Lê Thành Long cho hay vấn đề này đang có hai luồng ý kiến khác nhau. Ý kiến thứ nhất cho rằng cần quy định đây là biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC. Việc bổ sung biện pháp này sẽ góp phần tăng thêm công cụ mang tính mệnh lệnh, phục tùng thể hiện quyền lực nhà nước, áp dụng trực tiếp với các cá nhân, tổ chức có hành vi VPHC không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt. Điều này giúp ngăn chặn tối đa việc tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm, thiết lập lại trật tự quản lý nhà nước đã bị xâm hại, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan và bảo đảm trật tự, kỷ cương quản lý hành chính nhà nước.

Trong khi đó, ý kiến thứ hai lại đề nghị cần quy định đây là biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý VPHC… Dự thảo luật đang thể hiện theo loại ý kiến thứ nhất.

Thể hiện ý kiến của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết nhiều ý kiến trong cơ quan này tán thành với loại ý kiến thứ hai. Trong đó điện, nước được sử dụng làm công cụ, phương tiện VPHC. “Quy định như vậy là bảo đảm đúng bản chất của biện pháp, tương xứng với hành vi vi phạm, tương tự như việc tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề theo thủ tục hành chính” - ông Tùng nói.

Ông Tùng cũng cho biết một số ý kiến trong ủy ban tán thành bổ sung biện pháp này là biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC. Tuy nhiên, ý kiến này đề nghị thu hẹp trường hợp áp dụng theo hướng chỉ áp dụng biện pháp này để cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC bằng hình thức đình chỉ hoạt động có thời hạn.

Một công trình vi phạm ở phường Hiệp Bình Chánh (quận Thủ Đức, TP.HCM) bị tháo dỡ ngay sau khi báo chí phản ánh vào năm 2019. Ảnh: THANH TUYỀN

Cân nhắc đưa người dưới 18 tuổi bị nghiện đi giáo dưỡng

Vấn đề thứ hai Chính phủ xin ý kiến liên quan đến việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy.

Theo bộ trưởng Bộ Tư pháp, vấn đề này cũng có hai loại ý kiến khác nhau. Ý kiến thứ nhất cho rằng việc quy định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và nghiện ma túy nhằm tăng cường quản lý nhà nước về an ninh trật tự, an toàn xã hội khi việc sử dụng ma túy tổng hợp tại Việt Nam đang có xu hướng ngày càng tăng và khó kiểm soát. Dự thảo đang thể hiện theo loại ý kiến này.

Tờ trình của Chính phủ cho rằng đây là những biện pháp phòng ngừa sớm với những đặc thù riêng, thể hiện tính nhân văn. Đồng thời cũng phù hợp với nguyên tắc bảo đảm lợi ích tốt nhất cho trẻ em theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Đặc biệt, với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi nghiện ma túy nên quy định thống nhất do TAND xem xét, quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng (nếu không có nơi cư trú ổn định). Hoặc xử lý VPHC giáo dục dựa vào cộng đồng (nếu có nơi cư trú ổn định và đáp ứng một số điều kiện theo quy định).

Trong khi đó, loại ý kiến thứ hai đề nghị “cân nhắc thận trọng” khi bổ sung quy định trên, do chưa phù hợp với nguyên tắc bảo đảm lợi ích tốt nhất cho trẻ em theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Ý kiến này cho rằng mục đích áp dụng chế tài đối với người chưa thành niên là nhằm giáo dục, phòng ngừa, chứ không phải là trừng phạt. Nếu chú trọng mục đích trừng phạt đối với đối tượng này thì khả năng phục hồi, sửa chữa vi phạm của các em sẽ rất khó đạt được…

Do vậy, đối với đối tượng này, có thể tiếp tục thực hiện theo cơ chế chủ tịch UBND cấp huyện xem xét, quyết định áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc để đưa đối tượng này vào điều trị, cai nghiện ma túy trong khu vực dành riêng trong cơ sở cai nghiện bắt buộc. Đây là biện pháp được quy định tại Luật Phòng, chống ma túy hiện hành, không coi là bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính.