Bầu cử Mỹ: Khả năng lặp lại kịch bản năm 2016

Trong hầu hết các khảo sát của truyền thông Mỹ thời gian gần đây, ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden hiện đang dẫn trước đương kim Tổng thống Donald Trump về khả năng đắc cử trong bối cảnh chỉ còn chưa đầy bốn tháng nữa các cử tri sẽ bỏ phiếu quyết định người sẽ lãnh đạo nước Mỹ trong bốn năm tới. Câu hỏi được đặt ra là liệu ông Trump sẽ có cú lội ngược dòng ngoạn mục như cách ông đánh bại cựu ngoại trưởng Hillary Clinton vào năm 2016?  

Ông Biden có vị thế vững chắc

Theo thống kê của tổ chức FiveThirtyEight, ứng viên đảng Dân chủ dẫn trước ông Trump gần 10% trong kết quả trung bình của các cuộc khảo sát được tiến hành trên toàn quốc và liên tục dẫn trước nhà lãnh đạo Mỹ ở các bang dao động như Florida, Michigan và Arizona. Trong khi đó, một khảo sát khác do công ty tư vấn Morning Consult công bố hôm 7-7 đặt mức cách biệt giữa ứng viên đảng Dân chủ và chủ nhân Nhà Trắng lên tới 29% trong số những cử tri không thích cả hai ứng viên này.

Thậm chí, một báo cáo do tạp chí The Economist và công ty tư vấn YouGov hợp tác thực hiện còn dự báo ông Biden có khoảng 90% cơ hội chiến thắng phiếu đại cử tri và khoảng 98% khả năng chiến thắng phiếu phổ thông trong kỳ bầu cử tháng 11.

Nếu như năm 2016, ông Trump nổi lên bởi sự mới mẻ và những hứa hẹn về nền kinh tế thì nay đương kim tổng thống Mỹ cần tái cấu trúc các chiến lược và bộ máy chính quyền để biến bản thân thành một sự lựa chọn của người dân.

Một điểm khác biệt nữa là so với bà Hillary Clinton, ông Joe Biden được đánh giá là đáng tin cậy hơn. Đây là điều quan trọng góp phần khiến bà Clinton thất bại trước ông Donald Trump cách đây bốn năm khi bà không thể chứng minh độ đáng tin của mình đối với cử tri.

Tổng thống Donald Trump và ứng viên Joe Biden đang ở vào thế cạnh tranh gay gắt khi kỳ bầu cử ngày càng đến gần. Ảnh: AFP

Khả năng ông Trump lật ngược thế cờ

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo cựu phó tổng thống Mỹ vẫn chưa thể an tâm với kết quả hiện tại khi chiến dịch tranh cử của ông vẫn còn nhiều lỗ hổng so với ông Trump hay thậm chí so với bà Hillary Clinton hồi năm 2016.

Trao đổi với tờ Newsweek, Giám đốc YouGov - ông Marcus Roberts nhận định dù báo cáo của công ty này cho thấy ông Biden có ít nhất 90% khả năng đắc cử, cao hơn bà Clinton khoảng 9% vào cùng kỳ năm 2016, cựu phó tổng thống lại thiếu đi sự nhiệt tình từ phía cử tri.

“Vào năm 2016, sự nhiệt tình mà các cử tri ủng hộ bà Hillary Clinton dành cho bà cao hơn 13 điểm so với tỉ lệ này ở những người ủng hộ ông Joe Biden. Dường như một số lượng lớn cử tri của ông là người không muốn chọn Tổng thống Donald Trump nhưng lại không tìm được ứng viên khác nào khác ngoài ông Biden” - ông Roberts chia sẻ.

Trong khi đó, về phía thành phần cử tri ủng hộ ông Trump, một khảo sát vào giữa tháng 6 của YouGov cho thấy 68% người tham gia tin tưởng mạnh mẽ đương kim tổng thống. Con số này của nhóm cử tri phe ông Biden là 31%. Có thể thấy xét về chất lượng, ông Trump hiện vẫn có phần nhỉnh hơn khi lượng người trung thành vẫn giữ ở mức độ ổn định và chắc chắn.

Ngoài ra, chuyên gia Cameron Easley thuộc Công ty Morning Consult cũng cảnh báo rằng các cuộc khảo sát cho kết quả bất lợi của ông Trump so với ông Biden có thể chỉ là “sự không hài lòng” ngắn hạn với khả năng điều hành đất nước của ông Trump trước tình hình dịch COVID-19 và phong trào biểu tình chống bạo lực cảnh sát.

“Các cuộc khảo sát chỉ là một lát cắt rất nhỏ vào thời điểm cụ thể nào đó và thời điểm hiện tại đang rất bất lợi cho Tổng thống Trump. Khi chúng ta ngày càng tiến gần hơn đến ngày bỏ phiếu thì vẫn có khả năng một số cử tri sẽ suy nghĩ lại và cách biệt giữa ông Trump và ông Biden sẽ thu hẹp. Tuy nhiên, sự thật là ứng viên Joe Biden hiện đúng là đang dẫn trước quá xa nên dù tổng thống thu hẹp cách biệt đến đâu, kết quả có thay đổi được hay không cũng rất khó nói trước” - ông Easley nói.

Chuyên gia trên còn đề cập đến một kịch bản khác là nếu tỉ lệ dẫn trước của ông Biden trong những tháng tiếp theo giảm xuống gần mức của bà Hillary Clinton vào năm 2016 thì ông Trump vẫn sẽ có cơ hội giành được ủng hộ từ phía đại cử tri đoàn và chiến thắng qua con đường này.